Svenska Lada

De Zweedse houtbewerker Mathias Mörlin floreert als hij zijn creativiteit en nieuwsgierigheid de vrije loop kan laten.

Het is begin mei in Färingsö, op een van de vele eilanden in het Mälarmeer, ten westen van Stockholm. De gele zon beweegt langs de wolkeloze blauwe lucht. Deze kleurencombinatie van de Zweedse nationale kleuren en de roodgeverfde houten schuur waarvoor Mathias Mörlin staat, is bijna ideaal. Hij straalt. Een paar maanden geleden zag het er hier nog heel anders uit. Mathias wist de oude, door de wind scheefgezakte "Lada", zoals de schuur in Zweden heet, uit de winterslaap te halen. Een project dat hem vanaf het begin nieuwsgierig maakte, maar hem ook menig slapeloze nacht bezorgde. Desondanks, of juist daarom houdt hij van dergelijke projecten. Omdat ze allesbehalve gewoon zijn en in letterlijk elk knoestgat een verrassing kan schuilen.

Als je naar Mathias luistert, zou je kunnen denken dat hij al drie ambachtsliedenlevens heeft geleefd. Toch is hij pas eind dertig. "Al als kleine jongen heb ik altijd iets gebouwd: een fietsaanhanger voor mijn speelgoed, een boomhut, een houten auto", vertelt hij. Het was duidelijk dat hij een opleiding tot timmerman zou volgen. Maar zijn pad was toch niet zo eenvoudig als het leek. "Na mijn opleiding was de euforie toch niet meer zo groot. Ik heb veel kunnen leren van ambachtslieden van de oudere generatie en heb veel overgenomen. Maar ik wilde ook veel dingen anders doen. Zelfbepaald. Precies op de manier waarvan ik dacht dat die goed was." Via een studie tot bouwingenieur breidde hij zijn vaardigheden op het gebied van planning, ontwerp en vakmanschap uit. Na een tijdje werd hij weer aangetrokken door het houtbewerkingsvak: naar waar hij vandaan kwam - en waar hij voortaan zijn eigen weg zou gaan.

"Die schuur is voor mij een uniek project, dat precies aansluit bij mijn ideeën! Omdat daarvoor geen gemakkelijke oplossingen zijn, zijn goede ideeën nodig en doe ik dingen die ik nog nooit eerder heb gedaan."

Mathias Mörlin

Pure vreugde voor het vak

Dat die weg voor Mathias precies de goede was, is onmiskenbaar. Het is de pure vreugde in zijn vak die hij uitstraalt. Enthousiast vertelt hij over de houten schuur waar hij al enkele maanden aan werkt. De schuur is bijna 300 jaar oud en maakt deel uit van een groter privélandgoed. Zijn opdracht: de schuur restaureren, zodat men daar in de zomermaanden feest kan vieren en kan samenkomen. De opdracht: de oude substantie zorgvuldig behouden en deze duurzaam vernieuwen met spaarzame middelen. Voor Matthias Mörlin "een uniek project, dat precies aansluit bij mijn ideeën!" Waarom? "Omdat daarvoor geen gemakkelijke oplossingen zijn, zijn goede ideeën nodig en doe ik dingen die ik nog nooit eerder heb gedaan."

Dat is precies wat hem zo aanspreekt. Het volledig vernieuwen van de daklatten was nog één van de meest gangbare maatregelen. De houten gevel werd zorgvuldig gerestaureerd en beschilderd met de traditionele "falu rödfärg". De massieve schuifdeuren aan de voorzijde werden compleet nieuw gebouwd. Bij de originele deuren aan de zijkant moest hij de stabiele scharnieren zelf opnieuw maken, zodat de vleugels niet naar binnen maar naar buiten openen. Op basis van ontwerpen van een binnenhuisarchitect maakte Mathias Mörlin schappen en armaturen van hout die aansluiten bij het karakter van de oorspronkelijke schuur. Mathias heeft veel passie gestoken in de planning en realisatie van een portaal met dubbele vleugeldeur dat bij de ingang van het perceel staat. Voor de complexe houtbewerking van de poortboog van massief eikenhout schafte hij zelfs een bovenfrees OF 1010 en de krachtige handcirkelzaag HK 85 aan.

Houtvakwerk op het hoogste niveau

Het is moeilijk te geloven hoe een "eenzame strijder" zo'n project aankan. Mathias Mörlin ziet dit pragmatischer: "Hoewel ik geen medewerkers heb, heb ik wel een heel scala aan gereedschappen die mij enorm ondersteunen in mijn werk." Of het nu om een groot project gaat of om een klein, mooi meubelstuk: hij werkt altijd met een CAD-programma. De vele Festool-gereedschappen in zijn machinepark helpen hem zijn om ideeën op het hoogste niveau van vakmanschap te realiseren. Want, aldus Mathias: "Ik geniet het meeste van mijn werk als de resultaten goed zijn. En daar dragen mijn Festool-gereedschappen in belangrijke mate aan bij."

"Mijn favoriete machine van Festool? De handcirkelzaag HK85, die ik speciaal voor dit project heb gekocht. Het is echt een 'beest', maar ook ontzettend soepel en precies."

Mathias Mörlin

Het feit dat Mathias Mörlin nu overal gevraagd wordt als ervaren houtbewerker en allrounder spreekt voor zijn werk. Als hij af en toe een team nodig heeft, kan hij rekenen op de beste vakmensen uit de regio. Belangrijker voor hem is echter dat hij trouw blijft aan zichzelf en altijd nieuwsgierig is naar unieke projecten die hem uitdagen: constructief of solide, rustiek of subtiel, aan de top van vakmanschap. Sinds enkele jaren werkt hij nauw samen met de binnenhuisarchitecte Jannice Wistrand. Samen richtten ze in 2018 Monlux Intl AB op, dat de mooiste houten meubels met uitzonderlijke verlichtingsconcepten produceert en op de markt brengt. Als duo "Mörlin Wistrand" hebben zij beiden zelfs een podcast waarin ze de combinatie van vakmanschap en modern design vieren.

Op deze dag in mei heeft Mathias Mörlin geen tijd om te vieren. Want aan het einde van de maand moet zijn grote project rondom de schuur gereed zijn. Medio juni wordt hier een grote bruiloft gevierd. De eikenhouten poortboog waar de bruidegom mogelijk de bruid doorheen zal dragen, staat er in elk geval al.