
Leem- en kalkpleisters in de verwerking
Waarop moet men letten: de juiste toepassing van leem en kalk
Leem- en kalkpleisters


Leempleisters
Voordelen
- Makkelijk te verwerken en kan op bijna alle ondergronden worden aangebracht.
- Milieuvriendelijk bouwmateriaal, 100% herbruikbaar. - Geschikt voor diffusie en warmteopslag.
- Allergieneutraal en houdt elektromagnetische straling tegen.
- Bindt schadelijke stoffen en geuren.
- Geluid- en brandvertragend.
- Lage materiaalkosten (ca. 3-10 euro/m2).
Nadelen
- Zachter en dus kwetsbaar oppervlak.
- Kwetsbaar voor directe of permanente vochtigheid.
- Minder geschikt voor buitenmuren of douchecabines.

Kalkpleisters
Voordelen
Geschikt voor diffusie en warmteopslag.
- Hoge pH-waarde voorkomt schimmelvorming en doodt ziektekiemen.
- Effectieve bescherming tegen ongedierte.
- Bindt schadelijke stoffen en geuren.
- Geluid- en brandvertragend.
- Groter kleurenspectrum dan bij leempleister.
Nadelen
- Langzamer te verwerken.
- Binnenklimaateffect pas bij pleisterdikten van minstens 15 mm.
- Relatief hoge materiaalkosten (ca. 20–50 euro/m2).
Verwerking

Leempleister
Voorbewerking van de ondergrond
De ondergrond moet stevig zijn en vrij van stof, olie en vet.
Zuigende ondergronden vóór het opbrengen licht bevochtigen.
Overgangen tussen verschillende ondergrondmaterialen met pleisterdragers of versterkingsweefsels stabiliseren.
Pleisteren
- Eénlaagse leempleisters zijn geschikt voor vlakke ondergronden met een goed absorberend vermogen, zoals bakstenen of leemstenen.
Bij tweelaagse leempleisters wordt de eerste laag ruw glad gestreken en na 12 uur de tweede laag aangebracht.
Afhankelijk van de gewenste oppervlaktekwaliteit kunnen voor onderpleister (grof) en bovenpleister (fijn) verschillende materiaalkwaliteiten en korrels worden gebruikt.
- Verwerking bij min. lucht- en muurtemperatuur van 5°C.
Verf
- Bij het schilderen van leemmuren erop letten dat de open poreusheid van de muur van leembouwmaterialen behouden blijft.
- De meest gebruikte verven zijn leemverven, kalkcaseïneverven en minerale verven (bijv. silicaatverven).
Kalkpleisters
Voorbewerking van de ondergrond
- De ondergrond moet stevig zijn en vrij van stof, olie en vet.
- Ondergronden afhankelijk van het waterabsorptievermogen goed van tevoren bevochtigen.
- Er mag zich geen water op het oppervlak bevinden voordat het pleister wordt aangebracht.
- Overgangen tussen verschillende ondergrondmaterialen met pleisterdragers of versterkingsweefsels stabiliseren.
Pleisteren
- Kalkpleisters worden meestal dubbellaags aangebracht.
- Elke pleisterlaag moet tijdens het aanbrengen voldoende vochtig worden gehouden.
- Bij het onderpleister is de pleisterdikte 10-20 mm.
- Bij het bovenpleister moet de pleisterdikte 3-5 mm zijn.
- Vuistregel voor de droogtijd: 1 dag per millimeter opbrengdikte.
Verf
- Voor de kalkpleistering kunt u het beste kalkverven gebruiken.
- Breng de vaak aanbevolen afsluitlaag niet vóór de verfbeurt aan.
- Dekkende kleurtinten hebben meerdere laklagen nodig.
- Op plaatsen met een zware belasting de verf bijvoorbeeld met olijfzeep behandelen, dan is deze afwasbaar.
Mengen van leem- en kalkpleisters
Pleisters en verven moeten goed worden gemengd zodat de bestanddelen goed worden vermengd. Het beste met een krachtige mengmachine. Maar wat heel weinig mensen weten: Het hangt ook af van de juiste mengstaven. Deze draaien het mengmateriaal naar rechts of links om en roeren het materiaal naar boven of beneden om.
Leempleister bestaat hoofdzakelijk uit zand, leem en klei. Kalkpleister in zijn natuurlijke vorm uit zand en kalk of kalksteen. De pleisters worden met water gemengd. De dosering en mengverhouding zijn in beide gevallen afhankelijk van de desbetreffende toepassing.

Leempleisters
Leempleisters zijn verkrijgbaar in poedervorm, in zeldzame gevallen ook aardvochtig als bulkgoed.
RECEPTUUR
Leem-onderpleister
- 2 delen leempoeder
- 4 delen zand (0–2 mm)
- 1 deel stro
- Water naar behoefte leem-bovenpleister
- 2 delen leempoeder
- 5-6 delen zand (0-2 mm)
- 0-1 deel stro
- Water naar behoefte
Leem-verfpleister
- 1 deel leempoeder
- 2 delen zand (0-1 mm)
- Water naar behoefte
MENGPROCES
1. Giet water in een emmer.
2. Strooi er leemplamuur in terwijl de mengmachine draait en meng zorgvuldig.
3. Laat de plamuur ca. 20 minuten weken.
4. Keer de plamuur vóór de verwerking nogmaals om.
Kalkpleisters
Kalkpleisters bestaan uit de drie basisbestanddelen kalkhydraat, zand en water. Het kalkaandeel is in de vorm van poeder (gebluste kalk) of als moeraskalk verkrijgbaar.
RECEPTUUR
Kalk-onderpleister
- 1 deel kalk
- 3–4 delen zand
- Water naar behoefte
Kalk-bovenpleister
- 1 deel kalk
- 4-5 delen zand
- Water naar behoefte
Kalk-verfpleister
- 1 deel kalk
- 3-5 delen water
MENGPROCES
1. Giet water in een emmer.
2. Strooi er kalkplamuur in terwijl de mengmachine draait en meng zorgvuldig.
3. Laat de plamuur ca. 5 minuten weken.
4. Keer de plamuur nogmaals om en verwerk deze snel.