De ontwikkelaars Matthias Kübeler en Andreas Sdrzallek van Festool

TechTalk: Een zaag voor het leven

Van prototype tot serieapparaat: In dit interview geven de makers van de nieuwe CSC SYS 50 exclusieve inzichten achter de schermen.

Buiten twijfel: De nieuwe CSC SYS 50 is een zaag voor het leven. Maar niet alleen als gereedschap is de CSC een uiterst duurzame aanschaffing. Ook voor onze medewerker Dominic Ender, die aan het begin van de ontwikkelingsfase nog bezig was met zijn afstudeerproject bij Festool, is de constructie van een mobiele tafelcirkelzaag een levenswerk, waar hij samen met productmanager Wolfgang Reines met trots op terugkijkt.

Twee slimme koppen

Dominic Ender (links op de foto) en Wolfgang Reines (rechts op de foto) waren in belangrijke mate betrokken bij de ontwikkeling van de mobiele tafelcirkelzaag CSC SYS 50. In het interview beantwoorden zij onze vragen en blikken samen terug op een spannende ontwikkelingsfase.

Hoe is het idee ontstaan om een mobiele en compacte tafelcirkelzaag te bouwen?

Dominic Ender: Ik was op zoek naar een samenwerkingspartner om aan mijn afstudeerproject als productdesigner te werken. Als geschoolde timmerman kende ik Festool natuurlijk al langer en daarom besloot ik contact op te nemen. In het eerste gesprek presenteerde ik zelf drie concrete ideeën en vroeg direct of Festool momenteel onderwerpen had die in aanmerking kwamen voor een afstudeerproject. De tafelcirkelzaag was een onderwerp dat centraal stond. Zo is het allemaal begonnen.

Wolfgang Reines: Er zijn verschillende manieren waarop Festool ideeën kan genereren en verder kan uitwerken. Het basisidee voor de systainerzaag kwam van een van onze testklanten. Het idee om simpelweg een handcirkelzaag in een systainer in te bouwen om deze bijvoorbeeld te kunnen gebruiken om op de bouwplaats paslijsten te zagen, kan uiteraard niet één-op-één overgenomen en omgezet worden. We moesten rekening houden met de geldende normen bij de omzetting . Daarom maken wij graag gebruik van afstudeerprojecten die zo'n idee op een onbevangen manier onderzoeken en tastbaar maken, die zonder "Festool-bril" naar een idee kijken en hun eigen ideeën de vrije loop laten. Zo konden we Dominic voor dit idee winnen, en hij greep die kans met beide handen aan.

Was het concept van meet af aan als accuproduct gepland?

DE:Tijdens de ontwerpfase heb ik de belangrijkste punten van mijn concept herhaaldelijk getoetst bij ambachtslieden. In die tijd, d.w.z. in 2014/15, kreeg ik steeds te horen dat "een machine op accu fijn zou zijn", maar dat een machine op netstroom de voorkeur had. Dus was het oorspronkelijke concept inderdaad een machine op netstroom. Pas in de loop van de ontwikkeling verschoof de voorkeur van klanten naar een accu. Zo hebben we het product herhaaldelijk aangepast aan de behoeften van onze klanten.

Hoe lang heeft het geduurd van het eerste idee tot de eerste prototypen?

DE:Als onderdeel van mijn afstudeerproject, dat zes maanden duurde, ontwikkelde ik een gedetailleerd concept en bouwde ik een ontwerpmodel dat op een product leek, bewegende delen had om de bruikbaarheid te simuleren en te testen, maar niet kon zagen. Met dit model konden we vervolgens ambachtslieden in veel landen bezoeken en het totale concept onderzoeken op verkoopbaarheid en acceptatie.

WR: Er gaan vele jaren voorbij tussen het eerste idee en de marktintroductie. Natuurlijk werd er in die tijd niet ononderbroken geconstrueerd. Na de eerste fase van het afstudeerproject, die een half jaar duurde, trad er eerst een pauze in. Deze werd gebruikt om alle randvoorwaarden voor het product te noteren en ons voor te bereiden op een officiële projectstart. Uiteindelijk beslist een economische haalbaarheidsstudie of een project wordt opgestart of niet. Nadat het project is goedgekeurd, wordt er een team gevormd uit verschillende afdelingen, zoals constructie, kwaliteitsborging, montageplanning, inkoop en nog veel meer... Pas dan gaat zo'n project echt van start. Deze ontwikkelingsfase duurt drie tot vier jaar, afhankelijk van de projectinspanningen.

Dominic, heb jij een ambachtelijke achtergrond?

DE:Ik heb een opleiding tot schrijnwerker/timmerman gevolgd. Al sinds mijn vroege jeugd maakt knutselen deel uit van mijn dagelijkse bezigheden.

Hoe werd de behoefte aan een dergelijke zaag vastgesteld?

DE:De behoefte aan een compacte, lichte en nauwkeurige tafelcirkelzaag bestaat al lang. De markt voor mobiele tafelcirkelzagen voor de bouwplaats is enorm! Ook Festool had al producten hiervoor in het assortiment. De aanpak van de CSC SYS 50 is echter radicaal anders en innovatief: deze machine slaagt erin een verscheidenheid aan oplossingen te bieden, en wel met de hoogste precisie in de kleinste ruimte.

WR: De vereisten zijn vooral in de interieurbouw veranderd. Ruim 30 jaar geleden heb ik veel houten plafonds geplaatst met mijn vloertrekzaag. De markt voor houten plafonds is in de afgelopen jaren geheel verdwenen. Tegenwoordig worden veel geprefabriceerde onderdelen geïnstalleerd en is een zaag daarom alleen nog nodig om aanpassingen uit te voeren. Je wilt hier niet met een zware tafelcirkelzaag sjouwen en dit werk doe je in geval van nood met een decoupeerzaag of een handcirkelzaag. Wij wilden daar verandering in brengen en onderkenden al vroeg de behoefte aan een compacte en nauwkeurige tafelcirkelzaag voor de bouwplaats.

Welke verschillen zijn er tussen de prototypen en het eindproduct?

DE: Het door mij ontwikkelde concept was oorspronkelijk gebaseerd op de inbouwruimte van een systainer maat 3. In deze compacte maten kon ik aan alle eisen voldoen, zij het met enkele compromissen. Bij de ontwikkeling van de zaag zijn het concept en de eis aan de zaaghoogte opnieuw gecorrigeerd, en de zaag past nu horizontaal liggend in systainer maat 5. De grotere inbouwruimte werd vooral gekozen ten gunste van een groter zaagblad.

"De aanpak van de CSC SYS 50 is radicaal anders en innovatief: deze machine slaagt erin een verscheidenheid aan oplossingen te bieden, en wel met de hoogste precisie in de kleinste ruimte."

Dominic Ender, product- en innovatiemanager bij Festool

Met de CSC SYS 50 gebeurt er veel in de kleinste ruimtes. Wat waren de grootste uitdagingen bij de constructie?

WR: Je bedoelt waarschijnlijk het verschil tussen het model van het afstudeerproject en het eindproduct. Aan het model is het een en ander veranderd en daarna ook weer niets. Want aan het concept om een zaag in een systainer te bouwen, is niets veranderd. Verder moesten we veel heroverwegen en aanpassen aan de vereisten. De beperkte ruimte was de grootste uitdaging. Stappenmotoren voor de elektrische verstelling moesten in de kleinste ruimte worden ondergebracht. Zoiets was niet aanwezig in het model, er was wel aan gedacht. Er was ook een schuifslede in het model gepland, maar het was een grote uitdaging om deze licht van gewicht, driedimensionaal instelbaar en toch exact te kunnen fabriceren. Ook een display is snel getekend, maar nog lang niet volledig vormgegeven. Dat was voor ons een heel leerproces. Er waren veel uitdagingen, maar het zou te ver gaan om die hier allemaal op te noemen.

Waren er referentie- of vergelijkbare producten op de markt? Wat onderscheidt de CSC SYS 50 van producten van de concurrentie?

DE:Inderdaad was en is er momenteel niets vergelijkbaars op de markt. Een mobiele tafelcirkelzaag met elektrische verstelling, een schuiftafel met een dergelijke precisie en een bedieningsconcept dat absolute herhaalbaarheid biedt, is uniek. In combinatie met het gemak om je eigen favorieten te maken en op te slaan via de Work App, is het genre van de "mobiele tafelcirkelzagen" nu in het heden aangekomen.

Hoe hebben jullie de klant bij de ontwikkeling betrokken?

DE:Al in een vroeg stadium van mijn ideeën had ik regelmatig contact met ambachtslieden. Ik ben door heel Duitsland gereisd, aanvankelijk met een eerste idee, daarna met de eerste tekeningen, houten modellen en uiteindelijk met mijn ontwerpmodel. Steeds weer met de missie om de behoeften van mensen te onderkennen en om te toetsen of het huidige concept de beschreven uitdagingen van ambachtslieden oplost. Na het afronden van mijn afstudeerproject waren er voor en tijdens de technische ontwikkeling ook steeds weer internationale haalbaarheidsonderzoeken.

WR: In verschillende projectfasen hebben wij onze klanten betrokken bij de ontwikkelingsfase. We gaan werkelijk naar verschillende landen met prototypen en onderzoeken verschillende functies.

Wat zijn de voordelen in vergelijking met een conventionele tafelcirkelzaag?

DE:De systainerzaag is een volwaardige tafelcirkelzaag met alle eigenschappen die bij het dagelijks werk nodig zijn. Door zijn kleine formaat verschilt hij echter duidelijk van stationaire tafelcirkelzagen die in werkplaatsen worden gebruikt.

Welke rol speelde het gewicht bij de ontwikkeling en welke maatregelen hebben jullie genomen om de machine niet alleen compact maar ook licht te houden?

WR: Het gewicht speelt natuurlijk een belangrijke rol. Dit punt hou je altijd in gedachten bij de keuze van de materialen voor de afzonderlijke componenten. Uiteindelijk heeft de functie echter altijd prioriteit voor ons, evenals de keuze van de materialen die nodig zijn voor de robuustheid. Om die reden hebben we ons streefgewicht van minder dan 20 kilogram niet helemaal gehaald. Dit heeft echter eerder voordelen, aangezien de machine daardoor meer stabiliteit heeft bij het zagen van grotere onderdelen.

De laatste vraag is aan Dominic: Welk cijfer heb je voor je afstudeerproject gekregen?

DE:Ik kreeg uitstekende feedback van de universiteit. Uiteindelijk heb ik van de examencommissie een 9 voor mijn werk gekregen. Voor mij was dit verrassend en tegelijkertijd zeer bevredigend, omdat het tot dusver een van de meest uitdagende taken in mijn leven was. Wat uiteindelijk nog veel belangrijker is, is het feit dat ik door mijn afstudeerproject nu bij Festool werkzaam ben als innovatie- en productmanager.