Markus Schmid: "Kickback" betekent vertaald "terugslag" of "terugstoot". Deze ontstaat door een plotsklapse verhoging van de krachten tussen werkstuk en machine. Dat kan bijvoorbeeld bij een invalcirkelzaag gebeuren als deze met hoge snelheid induikt. Daarbij stijgen de krachten voor de spaanvorming sterk. Vanaf een bepaald punt kan het gebeuren dat de machine schuin wegdraait. Omdat het zaagblad verder aangedreven wordt, wordt de machine naar achteren en in richting van de gebruiker versneld, dus naar achteren "gekickt".
Werken zonder terugslagen
De nieuwe KickbackStop-technologie van Festool in detail
Met name bij boor- of zaagwerkzaamheden kunnen de krachten tussen werkstuk en machine ineens zeer hoog worden, wat voor de ambachtsman ernstige gevolgen kan hebben. Met de nieuwe KickbackStop-technologie, die voor het eerst bij de accuschroefboormachines QUADRIVE TDC 18/4 en TPC 18/4 en de nieuwe accu-invalcirkelzaag TSC 55 K gebruikt wordt, behoren deze terugslagen tot het verleden. Hoe de technologie in detail functioneert bij beide machines legt hoofdontwikkelaar Markus Schmid in het interview uit.
Wat verstaat men onder een kickback-effect? En bij welke werkzaamheden treedt het op?
Gebeurt dat alleen bij het zagen of ook bij andere activiteiten?
MS: Schuin wegdraaien of vastklemmen kan ook bij krachtige boorwerkzaamheden zoals met boorkronen en slangenboren voorkomen. Dat leidt ertoe dat de machine om zijn aandrijfas draait. Bij de vermogensklassen van onze machine kan een dergelijke kickback niet door de gebruiker opgevangen worden en verdraait hij in het ergste geval zijn pols.
Welk letsel kan hierdoor ontstaan?
MS: In het beste geval komt er geen letsel voor en ben je alleen erg geschrokken. Bij zaagwerkzaamheden met een invalcirkelzaag kunnen concentratie bij het werk, langzame voorwaartse beweging en een bediening met twee handen al veel kickbacks vermijden. Als een kickback optreedt en men ongunstig ten opzichte van de zaag staat, kunnen snijwonden of zelfs amputaties van vingers het gevolg zijn. Bij de accuschroevendraaiers met EC-motoren (borstelloze motoren) steekt het gevaar in het grote draaimoment. Als de volle kracht wordt ontplooid, kan in het ergste geval de pols gebroken worden. De krachtige schroefmachines verhogen de productiviteit van onze klanten, maar brengen meer gevaren met zich mee dan met een gewone schroevendraaier. Hier bij Festool streven wij ernaar om naast de prestaties ook de veiligheid mee te ontwikkelen en dergelijke risico's op letsels te vermijden.
Wat doet de KickbackStop-technologie van Festool?
MS: De KickbackStop-technologie van Festool is een actieve technologie. Dat betekent dat het met speciale sensoren voortijdig de kickback herkent en daarop meteen reageert, wat de effecten tot een aanvaardbare mate voor de gebruiker reduceert.
De nieuwe KickbackStop-technologie is momenteel zowel voor de nieuwe QUADRIVE TPC 18/4, TDC 18/4 alsook voor de nieuwe invalcirkelzaag TSC 55 K beschikbaar. Accuschroevendraaiers en accu-invalcirkelzagen zijn immers twee volledig verschillende soorten apparaten. Zijn er hier ook verschillen qua werkingswijze van de KickbackStop?
MS: Ja en nee. Bij de accuschroefboormachines TPC 18/4 en TDC 18/4 wordt met behulp van een bewegingsdetectie een te snel verdraaien van de machine om de bewerkingsas gedetecteerd. Bij de invalcirkelzaag TSC 55 K daarentegen wordt het oplichten van de zool van de geleiderail of van het werkstuk herkend. Beide apparaten hebben gemeen dat daarop de motor geremd wordt.
Merk je wat van de KickbackStop-technologie in de alledaagse praktijk?
MS: De KickbackStop-technologie is speciaal voor de betreffende toepassing geoptimaliseerd. Omdat voor onze klanten naast de veiligheid ook de productiviteit centraal staat, mag er bij de dagelijkse werkzaamheden geen belemmering optreden. De KickbackStop-technologie is tijdens het werk continu op de achtergrond actief en bewaakt de beweging van de machine. Pas als er een terugslag optreedt, komt de KickbackStop-technologie in actie.
Is de KickbackStop-technologie in de nieuwe TSC 55 K een exclusieve technologie van Festool?
MS: De door Festool ontwikkelde KickbackStop-technologie wordt in deze vorm voor het eerst en exclusief in de nieuwe TSC 55 K gebruikt en is in staat om elke vorm van kickback te herkennen en de effecten tot een werkbare mate te reduceren. Er zijn nog meer passieve systemen zoals onze terugslagstop FS-RSP. Deze klemt de machine vast met de geleiderail en verhindert bij een te snel induiken in het materiaal een "kickback" in de richting van de gebruiker. Echter alleen in die situatie. Een actief systeem, dat een kickback met sensoren op deze manier zoals bij de nieuwe TSC 55 K herkent en de effecten tot een werkbare mate reduceert, is momenteel exclusief en alleen bij Festool verkrijgbaar.
Welke rol spelen veiligheid en bescherming van de gezondheid bij de ontwikkeling van nieuwe elektrische gereedschappen?
MS: Een hele grote. Wij hechten veel waarde aan de veiligheid van onze gebruikers. Festool heeft in het verleden door onderwerpen als 'initiatief stofvrij' een bijdrage aan de bescherming van de gezondheid geleverd. Ook met de SawStop-AIM-technologie in de TKS 80 leveren wij een belangrijke bijdragen aan de hogere veiligheid op de werkplek. Wij zijn van mening dat het onderwerp veiligheid in de toekomst voor de gebruiker nog belangrijker wordt en er hier nog grote mogelijkheden liggen op het gebied van de elektrische gereedschappen.
Is de KickbackStop bij de invalcirkelzaag vergelijkbaar met de SawStop-AIM-technologie, die bij de Festool-tafelcirkelzaag TKS 80 wordt toegepast?
MS: Slechts ten dele. Beide technologieën hebben hetzelfde doel om ernstig letsel te vermijden. Bij de SawStop-AIM-technologie wordt de aanraking van het zaagblad herkend en wordt daarop binnen enkele milliseconden een aluminium wig in het zaagblad gedreven. Bij de KickbackStop-technologie wordt een onverhoedse beweging van het elektrische gereedschap herkend en wordt daarop de motorrem geactiveerd.
Wordt de KickbackStop-technologie toekomstig nog in andere elektrische gereedschappen ingebouwd?
MS: We streven ernaar om een veilig Festool-systeem te kunnen aanbieden. Om die reden zullen wij bij alle toekomstige productontwikkelingen controleren of de toepassing van de KickbackStop-technologie mogelijk en zinvol is.
