De warmste maand in het oosten van Finland is juli. Maar terwijl grote delen van Europa in deze tijd van het jaar zweten, stijgt de thermometer hier gemiddeld maar net over de 20 graden. Precies hier – of beter gezegd in Joensuu – heeft Martti Matilaisen zijn tegelzetbedrijf. Hij weet daarom maar al te goed waarom zijn landgenoten het ook graag lekker knus hebben en zich een extra portie weldadige warmte in de sauna of het zwembad gunnen.
Als Martti Matilaisen en zijn team aan de slag gaan, wordt het desondanks eerst onaangenaam. Oude tegels moeten eruit, nieuwe erin. Dat zorgt voor puin en er komt veel stof vrij. En omdat kleine reparaties vaak voorboden van grotere werkzaamheden zijn, moet vaak meteen de stop uit het zwembassin getrokken worden zodat de tegelzetters goed aan de slag kunnen.
Hete baden, coole uitvoerders
Een tegelzetteam voor buitengewone taken
In Finland is bijna niets zo belangrijk als een sauna. Naast de zweetbaden zijn zwemhallen bij bibbertemperaturen de favoriete plaatsen. En juist die zijn de specialiteit van Martti Matilaisen en zijn tegelzetbedrijf Mestarilaatoitus. Hij betegelt complete zwembaden, onderhoudt ze en is in heel Finland bekend om zijn werk. Wat hem en zijn team daarbij van pas komt: veel kennis, nog meer ervaring en gereedschap van Festool.
Kracht gecombineerd met finesse
Bij een van zijn nieuwste projecten van Mestarilaatoitus zag dat er heel anders uit. In Espoo, in de buurt van Helsinki, moest een nieuw gebouwd zwembad geheel betegeld worden. Dat was een werkelijk enorme klus voor de volbloed-vakmensen. "De doucheruimtes in de zwemhal werden met zeer grote tegels uitgevoerd. Deels met afmetingen van 1 meter bij 2,7 meter", vertelt Martti Matilaisen. Dat is zelfs voor een professional als hij en zijn team toch wel een enorme klus. Bij de montage moesten minstens twee man per tegel aanpakken, elk afzonderlijk stuk heel zacht inleggen en vanzelfsprekend op de kromming letten die bij buitensporig grote maten ontstaan.
Voor de experts betekent dit dat je niet voorzichtig genoeg kunt zijn. Met veel finesse letten zij op de afdichtingen, de epoxyverbindingen en de bodemoneffenheden van de tegels. Traditionele methoden hielpen hier maar deels. "Vakkennis was gevraagd."
Het project is nu afgesloten, de uitvoering heeft echter veel tijd gekost. De start was een jaar geleden. Wat bijzonder lang heeft geduurd, was de droging van de voorbereidende werkzaamheden. "We moesten vaak lang pauzeren". Dan hebben we ons met andere projecten beziggehouden.
Het project is nu afgesloten, de uitvoering heeft echter veel tijd gekost. De start was een jaar geleden. Wat bijzonder lang heeft geduurd, was de droging van de voorbereidende werkzaamheden. "We moesten vaak lang pauzeren". Dan hebben we ons met andere projecten beziggehouden.
Duurzame tegels, regelmatig onderhoud
Het betegelen van zwembaden is altijd weer een uitdaging. De tegels zijn zeer hard, hun oppervlak kan geglazuurd of ongeglazuurd zijn. En: alle tegels voor zwembaden nemen minder dan 0,5 procent water op. Dat is heel weinig. De ruwheidsklassen bepalen hoe slipvast ze zijn. In de doucheruimtes moeten ze bovendien gemakkelijk af te wassen en te reinigen zijn, omdat zich daar een mengsel uit water en zeepresten verzamelt en aan de tegels blijft hechten.
Als ze goed gelegd en van goede kwaliteit zijn, gaan tegels lang mee. 30 jaar voor zwembadtegels is niet ongebruikelijk. "In een nu door ons gerenoveerd zwembad waren ze zelfs 40 jaar oud", zegt Matilaisen. Dat kan echter afhankelijk van de gebruiksgraad variëren. Bij zware belasting kan de levensduur ook wel eens slechts tien jaar bedragen.
Als ze goed gelegd en van goede kwaliteit zijn, gaan tegels lang mee. 30 jaar voor zwembadtegels is niet ongebruikelijk. "In een nu door ons gerenoveerd zwembad waren ze zelfs 40 jaar oud", zegt Matilaisen. Dat kan echter afhankelijk van de gebruiksgraad variëren. Bij zware belasting kan de levensduur ook wel eens slechts tien jaar bedragen.
Onderhoudswerkzaamheden in zwembaden worden gewoonlijk één keer per jaar en vooral tijdens de gesloten periode in de zomer uitgevoerd. Voor Martti Matilaisen en zijn team betekent dit: alle hens aan dek! In een zwemhal in het oosten van Finland moesten in die periode bijvoorbeeld massieve tegelvoegen geopend worden om kapotte elementen te vervangen. Ook deze opdracht moest met grote zorgvuldigheid uitgevoerd worden om aangrenzende tegels niet te beschadigen.
Maximale flexibiliteit dankzij mobiel stopcontact
"Bij projecten waarbij we reparaties uitvoeren, hebben we vaak geen stroom en moeten we verlengingskabels trekken", legt Matilaisen uit. In dergelijke gevallen wordt bij Mestarilaatoitus gebruikgemaakt van het Festool SYS-PowerStation. "Dit PowerStation is voor ons werk zeer nuttig gebleken." Hiermee hoeven er geen verlengingskabels meer uit droge ruimtes naar de werkplek gelegd te worden. Machine, stofzuiger en het SYS-PowerStation vormen veeleer een eenheid. De energie van het mobiele stopcontact is daarbij voldoende voor de gehele werkdag. En als het toch eens krap wordt, wordt het SYS-PowerStation eenvoudig in de middagpauze weer opgeladen. "Een uitstekende investering!"
Festool speelt sowieso een hoofdrol bij de Finse tegelprofessionals. "We hebben werkelijk veel Festool-machines – variërend van houtbewerkingsmachines, diverse accuschroevendraaiers, stofzuigers, Kapex-zagen, tafelcirkelzagen met accessoires tot en met een grote selectie aan schuurmachines", zegt Matilaisen. De machines van Festool zijn voor hem een beslissende factor voor kwalitatief hoogwaardig werk. Bovendien is de tegelzetvakman overtuigt van de belastbaarheid en duurzaamheid van de machines.
Festool speelt sowieso een hoofdrol bij de Finse tegelprofessionals. "We hebben werkelijk veel Festool-machines – variërend van houtbewerkingsmachines, diverse accuschroevendraaiers, stofzuigers, Kapex-zagen, tafelcirkelzagen met accessoires tot en met een grote selectie aan schuurmachines", zegt Matilaisen. De machines van Festool zijn voor hem een beslissende factor voor kwalitatief hoogwaardig werk. Bovendien is de tegelzetvakman overtuigt van de belastbaarheid en duurzaamheid van de machines.
En daarbij blijft het niet; Martti Matilaisen gaat voor de Festool MX-mengmachine voor vulstoffen en bevestigingscement en de Festool-bouwstralers STL SYSLITE en DUO-SYSLITE. Hiermee is het mogelijk om bij millimeternauwkeurige werkzaamheden voor het passende licht te zorgen en vertekeningen te vermijden. Ook heel belangrijk zijn de Festool-renovatiefrees TG 130 en MFT-tafels, "die ons altijd als uitstekende platformen bij het snijden van tegels dienen". Daarnaast – en als aanvulling op het SYS-PowerStation – gaan de Finse tegelspecialisten voor accumachines van Festool. "Zij zorgen voor onafhankelijkheid bij ons werk en zijn gemakkelijke en eenvoudig te bedienen. Geheel zonder lastige kabels."
Van lege zwembassins en gevoelige tegels
Mestarilaatoitus is goed uitgerust voor elke opdracht en elk zwembad. Ook als de werkzaamheden soms in één dag uitgevoerd of er 's nachts gewerkt moet worden. Dat bij reparaties deels hele zwembassins geleegd moeten worden, komt natuurlijk ook voor. "Maar het leeg laten lopen van een zwembad is erg duur." Vier weken, aldus Matilaisen, kan een bassin maximaal leeg staan. "Daarna beginnen zich scheuren te vormen, omdat de tegels zich als hout gedragen."
Voor het legen van een bassin gelden geheel eigen regels. Het mag niet te snel gebeuren. Uit een groot zwembassin mag maximaal 60 centimeter van het waterpeil per dag wegstromen. Daardoor wordt het scheuren van de tegels voorkomen. Tijdens de vulfase van het zwembad moet het water op kamertemperatuur zijn. Bij koud water zetten de structuren sterk uit waardoor de tegels eveneens barsten en los kunnen raken. Het vullen of legen van een zwembad kan afhankelijk van de diepte tot wel vier dagen duren.
Voor het legen van een bassin gelden geheel eigen regels. Het mag niet te snel gebeuren. Uit een groot zwembassin mag maximaal 60 centimeter van het waterpeil per dag wegstromen. Daardoor wordt het scheuren van de tegels voorkomen. Tijdens de vulfase van het zwembad moet het water op kamertemperatuur zijn. Bij koud water zetten de structuren sterk uit waardoor de tegels eveneens barsten en los kunnen raken. Het vullen of legen van een zwembad kan afhankelijk van de diepte tot wel vier dagen duren.
Tegelzetters aan het duiken
Als afzonderlijke tegels in een zwembassin eens kapot zijn, biedt een duik vaak al uitkomst. "Onze medewerkers moeten soms een snorkel gebruiken om de schade te repareren", zeg tegelvakman Matilaisen. Dat is dan meestal echter eerste hulp en duidt erop dat op deze plaatsen vroeger of later grotere werkzaamheden nodig zijn. Maar voor vandaag is het werk voor de mannen van Mestarilaatoitus geklaard en kunnen ze van hun welverdiende avond genieten.
Opmerking van de redactie: dit artikel werd door onze collega's van Festool Finland geheel ter plaatse opgesteld. Er werden geen vliegkilometers afgelegd en daarmee verbonden CO2-emissies veroorzaakt.
