Lagom Är Bäst
Over de Zweedse uitdrukking "lagom" lopen de meningen uiteen: Voor de een betekent deze "niet te veel en niet te weinig", dus een gezonde middelmaat; andere bedoelen daarmee "precies goed". En precies goed is sowieso het beste. Voor minder doet Marek Malek, eigenaar van de firma IMM uit Svedala bij Malmö, het niet. Wij hebben hem op een bouwplaats bezocht.
Marek Malek
IMM AB
Marek Malek is in Polen geboren. Na zijn opleiding als meubelmaker ging hij in 1986 naar Zweden. In 1989 heeft hij in Svedala bij Malmö zijn eigen bedrijf IMM AB opgericht. Het bedrijf heeft momenteel 16 medewerkers in dienst, het dienstenpakket omvat alle werkzaamheden op het gebied van de bouw van houten huizen, van interieurbouw tot voorgevel.
Het blauw boven Ljunghusen, een klein half uur rijden ten zuiden van Malmö, ziet er deze morgen nog iets blauwer uit. Alsof iemand de kleurtint rechtstreeks van de Zweedse nationale vlag heeft gehaald en op de lucht heeft geverfd. Misschien komt het ook door de witte houten voorgevel van de in de steigers gezette nieuwe gebouw die het contrast van nature versterkt. Marek Malek kijkt hier even kort naar en knijpt zijn ogen dicht. Voor dagdromen heeft hij geen tijd. De baas heeft het druk. "De blauwe lucht is perfect voor ons maar meer vanuit meteorologisch oogpunt", roept Malek terwijl hij voorbijloopt: "Bij een houten gebouw is het belangrijk om het zo snel mogelijk weerbestendig te maken, dat is de basis van alles. Vocht in het gebouw geeft grote problemen."
Het moet dus snel gaan. En het moet goed gebeuren. De medewerkers van Marek zwermen op de bouwplaats uit, gaan het gebouw in en de steigers op en gaan aan de slag. Op het bouwterrein met oude bomen waar vroeger een klein zomerhuisje stond, heeft het team van IMM in zeer korte tijd een nieuw woonhuis van twee verdiepingen gebouwd. Er is hier veel hout verwerkt, van het staanderwerk tot de nokbalk, aan de voorgevel en in de interieurbouw. Het wordt geïsoleerd, betimmerd en geplastificeerd, op maat gezaagd, geschuurd en vastgeschroefd. Daarbij komen hoogwaardige speciale ornamenten op kozijnen en pilaren die door de medewerkers met veel aandacht voor detail worden uitgevoerd.
Bouwtimmeren in Zweden
Voor het woonhuis van twee verdiepingen wordt veel hout verwerkt: in de constructie, aan de voorgevel en in de interieurbouw. Ook en juist bij de voorgevelbekleding – het "gezicht" van een huis – is ambachtelijke zorgvuldigheid vereist. Bouwen met hout wordt beschouwd als duurzaam en milieuvriendelijk. In Zweden groeit het natuurlijke bouwmateriaal direct vóór de voordeur. Ongeveer twee derde van het land is bedekt met bossen, dat is ongeveer 280.000 vierkante kilometer. Om dit zo te houden, moet voor elke gekapte boom drie tot vier nieuwe bomen worden geplant.
Meer dan dertig jaar kennis en ervaring
"Hout is een levendig materiaal waarmee heerlijk kan worden gewerkt", vertelt Marek Malek enthousiast. En daarvan is er in Zweden meer dan genoeg. In geen enkel ander land in Europa wordt zoveel met hout gebouwd. En dat was een van de redenen waarom de geboren Pool in 1986 zijn geluk ging zoeken in de buurt van Malmö. In 1989 richtte de meubelmaker zijn eigen bedrijf op, IMM. Inmiddels, voelt het voor Marek alsof hij hier altijd al is geweest. Hij weet alles over bouwtimmeren in Zweden en heeft Zweedse huizen gebouwd in Duitsland, Zwitserland en Ierland. De ervaringen die hij daar in meer dan dertig jaar heeft opgedaan, hebben hem tot op de dag van vandaag gevormd – in voor- en tegenspoed.
Dat Marek Malek een gerenommeerd bedrijf heeft opgebouwd, maakt hem trots en gelukkig. Aan een negatieve ervaring die zijn leven en zijn werk blijvend heeft veranderd, wordt Malek minder graag herinnerd. Een paar jaar geleden is hij van een steiger gevallen en op zijn rug beland. De artsen voorspelden hem een leven in een rolstoel, maar dankzij zijn sterke wil en een goede basisconditie is het hem gelukt om weer zonder hulpmiddelen te kunnen lopen.
Dat Marek Malek een gerenommeerd bedrijf heeft opgebouwd, maakt hem trots en gelukkig. Aan een negatieve ervaring die zijn leven en zijn werk blijvend heeft veranderd, wordt Malek minder graag herinnerd. Een paar jaar geleden is hij van een steiger gevallen en op zijn rug beland. De artsen voorspelden hem een leven in een rolstoel, maar dankzij zijn sterke wil en een goede basisconditie is het hem gelukt om weer zonder hulpmiddelen te kunnen lopen.
"Als je een goede meubelmaker bent, kun je wonderen verrichten. En optimale gereedschappen helpen erbij dat de wonderen ook realiteit worden."
Marek Malek
Knowhow en passie voor de houtbewerking
Hoe ingrijpend dit arbeidsongeval ook was, het veranderde niets aan het vaste besluit van Marek Malek om zijn succesvolle firma voort te zetten. Eigenlijk wilde hij minder gaan doen maar de vele klanten die zijn werk zeer waarderen laten hem niet los. "Wij hebben momenteel 16 mensen in dienst. En we kunnen best nog meer mensen gebruiken, want de vraag is erg groot", zegt hij. Tegelijkertijd worden de eisen van de klanten steeds hoger, alles moet nog beter en sneller, vertelt Marek Malek en voegt er met een fijne glimlach aan toe: "Op internet wordt gesuggereerd dat iedereen een bouwkundige kan worden. En omdat talloze doe-het-zelfprogramma's de mensen het idee geven dat je een huis in vier dagen kunt verbouwen, denken mensen makkelijk dat dit ook in het echte leven mogelijk is."
Marek Malek ontkracht dit misverstand met de expertise van een absolute vakman van wie de knowhow en passie voor de houtbewerking door niets kan worden vervangen. En dat is precies wat hij ook overbrengt op zijn medewerkers. Op de bouwplaats maakt hij hen wegwijs, geeft hij waardevolle tips aan hen over het materiaal en de verwerking ervan en legt aan hen uit hoe je het juiste gereedschap op de juiste wijze hanteert. "Als je een goede meubelmaker bent, kun je wonderen verrichten en optimale gereedschappen helpen erbij dat de wonderen ook realiteit worden", is Marek overtuigd. Aangezien zijn teams alle werkzaamheden op locatie uitvoeren, is het des te belangrijker om voor elke toepassing altijd het juiste gereedschap bij de hand te hebben.
Efficiënt werken en de hoogste kwaliteit bereiken
"Goede machines zijn voor ons werk essentieel", zegt Marek Malek, "en ze zijn in de loop der jaren van generatie op generatie steeds beter geworden. Vooral het accu-systeem van Festool helpt ons er enorm bij dat we op de bouwplaats efficiënt kunnen werken, tijd kunnen besparen en uitstekende resultaten kunnen behalen." De nieuwe accu-KAPEX KSC 60, die Marek als testklant samen met zijn broer Josef mag uitproberen, vinden beiden geweldig – en de afzuiging in het systeem met de nieuwe accu-stofzuiger CTLC MIDI nog beter. "Lagom", mompelt de baas, "Precies goed". En dat is uit zijn mond een uitdrukking van de grootste eerbied. Want: Precies goed is het beste.
